«جشن نيلوفر»؛ بهانه‌ي شادي ايرانيان باستان در آغاز تابستان
دست كم تا اواسط قرن چهارم هجري قمري، روز ششم از ماه تير يعني «خردادروز» در تقويم زرتشتيان، در اوايل تابستان و همزمان با شكفته شدن گل نيلوفر، ايرانيان باستان جشني برگزار مي‌كردند به نام «جشن نیلوفر».
به گزارش خبرنگار سرويس ميراث فرهنگي خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، در برخي سايت‌هاي اينترنتي به نقل از منابع مختلف درباره‌ي اين روز آمده است: در اين روز شست‌وشو و تبرك و تقدس آب، معمول است. اين روز به احتمال زياد مقدمه‌ي جشن تيرگان بوده و حتا براساس نوشته‌اي كه در اين زمينه در فرهنگ لغت‌نامه دهخدا با اشاره به «برهان قاطع» ابوريحان بيروني آمده، در اين روز هر حاجتي كه از پادشاه خواسته شود، برآورده مي‌شود.
يك پژوهشگر تاريخ در اين‌باره به خبرنگار ايسنا گفت: كتاب «آثار الباقيه» نوشته‌ي ابوريحان بيروني تنها منبع موجود درباره‌ي اين جشن باستاني است كه در آن فقط از برگزاري اين جشن در ششم تيرماه خبر داده شده است و به‌جز آن، چيز ديگري در اين زمينه وجود ندارد.
رضا مرادي غياث‌آبادي ادامه داد: احتمالا چون گل نيلوفر در اوايل تابستان شكوفه مي‌دهد، ايرانيان باستان جشن نيلوفر را در اين زمان برگزار مي‌كردند. با توجه به اين‌كه ابوريحان بيروني اگر در نقطه‌اي خاص، جشني برگزار مي‌شد به مكان آن نيز در نوشته‌هاي خود اشاره مي‌كرد و چون نامي از مكان برگزاري اين جشن در كتاب خود نياورده، احتمال مي‌رود اين جشن يكي از جشن‌هاي عمومي ايرانيان باستان بوده كه در آن دوران برگزار مي‌شده است.
وي درباره‌ي زمان برگزاري اين جشن نيز اظهار كرد: ابوريحان بيروني در قرن چهارم هجري قمري مي‌زيست و به‌دليل اين‌كه هنوز منبع ديگري در اين زمينه به‌دست نيامده، به‌نظر مي‌رسد اين جشن تا آن زمان برگزار مي‌شده است.
او با تأكيد بر فراموش شدن بسياري از جشن‌هاي ايران باستان در زمان حال، بيان كرد: بسياري از جشن‌هاي باستاني ايرانيان متأسفانه در حال فراموشي هستند. «جشن نيلوفر» نيز در اين دسته قرار مي‌گيرد، چون متأسفانه هيچ منبع ديگري در اين زمينه در اختيار نيست و كسي اطلاع دقيقي درباره‌ي زمان، مكان و حتا چگونگي برگزاري آن ندارد.
مرادي غياث‌آبادي افزود: گل نيلوفر يك بدنه‌ي بلند با رنگ ارغواني دارد. اين گل در اوايل تابستان هر روز صبح شكوفه مي‌دهد و هر عصر از بين مي‌رود.