هماوردگاه

کایزن یا بهبود مستمر

کایزن یا بهبود مستمر پنجمین گامي است که درهزینه یابي برمبنای هدف بر مي دارند و برعملیات کنترل های لازم اعمال مي شود تا باز هم هزینه ها کاهش یابند. مقصود از کایزن جست وجوی دائمي برای یافتن راه های جدید جهت کاهش دادن هزینه های فرایند تولید یک محصول که دارای طرح وکارکرد مشخص است.

هزینه یابي بر مبنای هدف و کایزن دو روش مکمل یکدیگر هستند و برای کاهش دادن مستمر هزینه ها و افزایش ارزش محصولات از دیدگاه مشتری مورد استفاده قرار مي گیرند. کایزن روند کاهش بهای تمام شده محصولي است که هم اکنون تولید مي شود.
کایزن یک شیوة مدیریتي ژاپني است که براساس دیدگاههای دکتر دبلیو . ای . دمینگ و دکتر جي.ام.جوران اساتید رشتة مدیریت در آمریکا شکل گرفته است و بعدها توسط ژاپني ها کلید قدرت رقابت آنها گردید.

 کایزن چیست؟

کایزن در ژاپن طي جنگ جهاني دوم بوجود آمده است که تعریف آن تغییر به سمت بهتر شدن یا بهبود مستمر و تدریجي است. در واقع کایزن بر این فلسفه استوار است که برای ایجاد بهبود در سازمان ها الزام نیست به دنبال تغییرات انفجاری یا ناگهاني باشیم، بلکه هر نوع بهبود یا اصلاح به شرط آنکه پیوسته و مداوم باشد، ارتقای بهره وری را در سازمان ها به ارمغان خواهد آورد.

KAI+ ZEN= KAIZEN
ZEN بمعنای بهبود و KAI بمعنای تغییر است.

معني اصلي واژه کایزن ساده و گویاست: کایزن یعني بهبود مستمر، بهبود مستمری که تمامي افراد یعني مدیران کارکنان و کارگران را در بر مي گیرد از مدیریت بالا گرفته تا پایین ترین قسمت ها. فلسفه کایزن براین اصل استوار است که شیوه زندگي انسان شامل زندگي شغلي، زندگي اجتماعي و زندگي خانوادگي باید پیوسته و مداوم بهبود یابد. فرهنگ کایزن و تعامل آن در بین لایه ها و سازمانهای مختلف اجتماعي در ژاپن باعث شده است تا کارگر از مدیر بیاموزد و مدیر از ایده های کارگر بهره مند گردد و هر کسي که با ارائه بیشنهادات مداوم در بهبود و توسعه سهمي داشته باشد، مورد تشویق قرار مى گیرد.

در نگاه کایزني برای تحقق بهبود تدریجي و مستمر در سازمان ها باید سه اقدام اساسي زیر صورت بگیرد:

۱- کلیه فعالیت هایي که هزینه زا هستند ولي ارزشي تولید نمي کنند باید حذف شوند. Muda
۲- فعالیت هایي که به شکلي در جای دیگری به صورت موازی انجام میشوند با یکدیگر تلفیق شوند. Muri
۳- آن دسته از فعالیت هایي که برای تکمیل و بهبود سطح کیفي خدمات لازمند به فعالیت های سازمان افزوده شوند.  Mura

هدف از کایزن ارتقاء بهره وری سازمان :

۱_ارتقای کارآئي:
کارها را درست انجام دادن
۲ _ارتقای اثر بخشي:
کارهای درست را انجام دادن
۳ _بهبود بهره وری:
کارهای درست را درست انجام دادن

پیام استراتژی کایزن:

در این جمله خلاصه میشود که حتي یک روز را نباید بدون ایجاد نوعي بهبود در یکي از بخشهای سازمان یا شرکت سپری نمود. ارائه پیشنهادات الزاما ماهي یا سالي یکبار نیست بلکه مستمر است.
برای مثال شرکت تویوتا که یکي از شرکتهای بنام در بکار گیری کایزن است در سال ۱۹۹۹ , ۷۰۰۰ کارمند این شرکت ۷۵۰۰۰ پیشنهاد ارائه دادند که ۹۹ % آنها اجرایي شد. این بهبود های مستمر ولي جزئي سر جمع نقش زیادی در باال بردن بهره وری, بهبود کیفیت, ایمني بیشتر و جلب رضایت مشتری دارد.