هماوردگاه

 آب یخ و نوشابه ممنوع

 

توصیه‌های تخصصی برای حفظ سلامتی در ایام روزه‌داری بسیاری از افراد بویژه نوجوان‌ها و جوان‌ها عادتشان این است که افطارشان را با یک یا چند لیوان آب یخ و نوشابه باز می‌کنند؛ بزرگ‌ترها نیز تمایل به خوردن آش در ماه رمضان دارند. یک متخصص گوارش می‌گوید این‌ها از جمله عادت‌های نادرست غذایی شایع میان عموم است که باعث پدید آمدن مشکلات جسمی در زمان روزه‌داری آن‌ها می‌شود. در چنین شرایطی فرد نه‌تنها خیلی زود سیر می‌شود و نمی‌تواند غذا بخورد بلکه دچار مشکلات گوارشی نیز خواهد شد. بنابراین بهترین توصیه این است که افراد با کمی آب ولرم، خرما، شیر یا فرنی افطار کنند و دور آب سرد و نوشابه یک خط قرمز بکشند. بد نیست بدانید نوشابه‌های گازدار یا آبمیوه‌های مصنوعی حاوی ماده‌ای به نام سوربیتول هستند؛ قندی که جذب نمی‌شود و می‌تواند یکی از مهم‌ترین عوامل ایجاد نفخ شکم باشد.

بهترین افطار چیست

 

خوشبختانه کم نیستند افرادی که افطارشان را با نان و پنیر و سبزی و گردو یا کره و مربا و عسل شروع می‌کنند. این نوع تغذیه بسیار خوب است. درمانی برای یبوست عارضه‌ای که در ماه رمضان خیلی شاهد آن هستیم یبوست است. زمانی که فرد ۱۶ ساعت گرسنه می‌ماند حرکت روده‌ها مقداری کاهش پیدا می‌کند. همچنین مصرف نکردن مایعات هم روی این موضوع تاثیر می‌گذارد و زمینه بروز یبوست را فراهم می‌کند؛ بخصوص در هفته اول ماه رمضان که این مساله بیشتر خود را نشان می‌دهد. برای پیشگیری از یبوست، هنگام افطار و سحر نباید از خوردن سبزیجات مثلا سالاد همراه روغن زیتون و حتی پیاز خام غفلت شود، اما خوردن مواد چربی و قندی زیاد ممنوع است چون باعث بروز و تشدید یبوست می‌شود. در واقع هر چند مواد قندی انرژی زیادی را تأمین می‌کنند ولی باعث یبوست هم می‌شوند که مصداق بارز آن خوردن زولبیا و بامیه و حلواست که عادت رایجی بین ما ایرانی‌ها به حساب می‌آید. 

خوردن سحری از اوجب واجبات است

 

فاصله میان افطار و شام از مهم‌ترین پرسش‌های روزه‌داران این است که آیا خوردن سحری ضرورت دارد؟ آیا باید بین زمان خوردن افطار و شام یک فاصله طولانی وجود داشته باشد؟ در پاسخ به سوال اول باید گفت که بله همه روزه‌داران باید موقع سحر بیدار شده و غذا و مایعات کافی مصرف کنند تا دچار عوارض گوارشی نشوند. از طرفی تا جایی که ممکن است بین افطار و شام نباید فاصله طولانی وجود داشته باشد چون وقتی شما شام را دیروقت می‌خورید دیگر اشتهایی ندارید که سحر از خواب بیدار شوید و بتوانید تغذیه مناسبی داشته باشید. اصلاح یک باور اشتباه سوپ ساده و شله‌‌زرد نیمه‌گرم از جمله غذاهای خوب برای باز کردن روزه محسوب می‌شود، در حالی که آش رشته با توجه به کشک و حبوبات خیلی زیادی که دارد، غذای مناسبی نیست؛ چه برای افراد سالم و چه افرادی که بیماری‌های گوارشی دارند چون باعث نفخ و ترش کردن خواهد شد.
برای وعده‌ی غذایی سحر توصیه می‌شود از موادغذایی که دارای مولکول درشت هستند استفاده شود مانند سیب‌زمینی و نان، چرا که این مواد زمان بیشتری برای هضم شدن لازم داشته و می‌توانند انرژی مورد نیاز افراد را تأمین کنند.

 

ممکن است با روزه گرفتن دچار کاهش قندخون شویم، بنابراین بهتر است برای افطار کردن از آب نیمه گرم، شیر، فرنی و مواد حاوی قند طبیعی مانند عسل، کشمش، خرما و …، استفاده شود. خوردن غذاهای چرب و پرکالری مانند آش، کله پاچه، حلوا و … می‌تواند مضرات زیادی را در پی داشته باشد.

 

با توجه به طولانی بودن روز در ماه‌‌های فصل تابستان، بهتر است غذای مصرفی در وعده سحر خصوصیات و ویژگی‌هایی داشته باشد تا بتواند از ایجاد گرسنگی در طول روز پیشگیری کند.
معاونت غذا و داروی دانشکده علوم‌پزشکی ایران در مورد وعده‌های غذایی پس از افطار می‌گوید: بهتر است تا دو ساعت بعد از افطار شام میل نکنید. علاوه براین وعده‌ی شام باید دارای پروتئین کافی، چربی کم و به میزان کم استفاده شود. نوشیدن شش تا هشت لیوان آب بین افطار تا سحر می‌تواند در تأمین آب بدن مؤثر واقع شود. خوردن میوه‌جات و سبزیجات نیز علاوه بر آب‌رسانی بدن می‌تواند برای جلوگیری از یبوست مفید باشد.تخمه شکستن را فراموش کنید تخمه یکی از خوراکی‌هایی است که نفخ را بیشتر می‌کند پس توصیه می‌شود در ماه رمضان اصلا تخمه نخورید.  

غذاهایی که نباید در وعده سحر استفاده شوند

 

در هنگام سحر، خوردن غذاهای شور، مملو از پروتئین، غذاهای سیر و پیازدار، کباب و ماهی مناسب نیستند چون عطش را بیشتر می‌کنند. در هنگام سحر و در ایام رمضان باید از خوردن غذاهای سنگین، چرب و مملو از پروتئین خودداری کرد چون فقط افراد را به اصطلاح سنگین می‌کند.

 بنابراین غذاهایی مانند حلیم، کله پاچه، کباب و ماهی در وعده سحر را نباید خورد چون تشنگی را بیشتر می‌کنند. همچنین خوردن چای پررنگ و قهوه و کاکائو تشنگی را تشدید کرده و آب بدن را دفع می کنند.

 مصرف غذاهای شور، کنسروها، تن‌ها، غذاهای خشک، پرادویه و تند به هنگام سحر مناسب نیستند چون عطش را در طول روز بیشتر می کنند. وی گفت: همچنین خوردن غذاهایی مثل آش که در آن سیر و پیاز زیاد استفاده می‌شود نیز باید به حداقل برسد چون تشنگی را بیشتر کرده و از طرفی زود هضم می‌شوند.

 

در ماه مبارک رمضان، خوردن سبزیجات و میوه‌ها در فاصله افطار تا سحر، در کاهش ضعف بدن مؤثر است. برلیانت بزرگمهر، رئیس انجمن تغذیه ایران گفت: استفاده از میوه‌ها و سبزی‌ها به طور مختلف شامل سالاد، پخته و تازه برای همه گروه‌های سنی در تمام روزهای سال توصیه می‌شود که این امر در ماه رمضان بسیار اهمیت پیدا می‌کند.

 

سبزی‌ها و میوه‌های تازه به دلیل وجود فیبر از یبوست جلوگیری می‌کنند، همچنین میوه‌ها و سبزی‌ها به دلیل داشتن مواد معدنی بالا از ضعف شخص در طول دوره روزه‌داری جلوگیری می‌کند و به دلیل وجود آب در ساختار میوه‌ها و سبزی‌ها به رفع تشنگی هم کمک شایانی می‌کند.

و توصیه می‌شود روزانه ۵-۳ واحد سبزی به صورت‌های مختلف و ۴-۲ واحد میوه در انواع مختلف استفاده شود.این واحدهای توصیه شده می‌تواند به عنوان مثال به ازای هر میوه بزرگتر ۱ واحد منظور شود و برای میوه‌های کوچکتر نصف لیوان از اینگونه میوه‌ها یک واحد غذایی محسوب می‌شود.

 مراقب وزنتان باشید

در این ایام به دلیل برخی عادات غذایی نادرست مانند مصرف زیاد شیرینی (زولبیا و بامیه) امکان افزایش وزن، زیاد خواهد بود بنابر این روزه‌داران نباید انجام فعالیت‌های روزانه را قطع کنند و با حفظ ترکیب و تناسب غذایی در این دوران می‌توان بدون بروز مشکلی، ایامی بی‌دغدغه‌ای را سپری کرد.